"Informacja zwrotna" jest najczęściej związana ze sterowanie makietą poprzez komputer. Jest ona potrzebna programowi (np: GbbKolejka) do uzyskania informacji, że lokomotywa/pociąg dojechały w pewne miejsce, co pociąga za sobą np: rozpoczęcie procedury zatrzymywania pociągu.TTygrysek pisze:Czy mogę prosić o wyjaśnienie w sposób zrozumiały dla laika z DDC: na jakiej zasadzie działa informacja zwrotna w DDC (jak to i z czym się je) ?
Jak to działa fizycznie?
Obecnie najpopularniejsze są dwa rozwiązania:
a) Kontaktrony
To urządzenia, które zwiera dwa przewody w polu magnetycznym. Robi się tak, że w pociągu umieszcza się od spodu magnes, a kontaktron umieszcza się między podkładami toru. Magnes w pociągu umieszcza się albo w lokomotywie, albo w ostatnim wagonie, albo w każdym wagonie (tak jest np: w normach modelarskich). Zwarcie podawane przez kontaktron przekazuje się dalej (patrz niżej)
b) Odcinki izolowane
Idea opiera się na fakcie, że w pociągu znajduje się przynajmniej jedno urządzenia pobierające prąd. Są to: lokomotywa, wagon z oświetleniem albo wagon z dodanym opornikiem między kołami. W wyznaczonym miejscu jedną z szyn izoluje się i podaje się na nią prąd poprzez układ, który potrafi wykryć pobór prądu (np: Lenz LB101: http://www.lenz.com/manuals/modules/lb101.pdf ). Urządzenie to w momencie wykrycia poboru prądu podaje sygnał zwarcia.
Jak sygnał o pojawieniu się pociągu dociera do programu
Obecnie najpopularniejsze są dwa systemy przekazywania informacji do komputera
a) System Lenz
W systemie DCC firmy Lenz jest urządzenie (LR101 http://www.lenz.com/manuals/modules/lr101.pdf ) któremu na wejściu podajemy przewody od kontaktronu lub układu wykrywania poboru prądu. Układy LR101 są połączone z centralką przewodami, które potocznie nazywa się szyną RS, poprzez które centralka odczytuje stan na wejściach. Następnie centralka przekazuje tą informację poprzez XPRessNet do wszystkich urządzeń, w tym do interfejsu PC (LI-USB), który przekazuje tą informację do programu.
b) System S-88
Jest to drugie rozwiązanie bardzo podobne do Lenz, tylko nie związane z centralką. Zawiera moduły, do których podaje się sygnał na wejściu, które to przekazują tą informację do głównego modułu, który poprzez port w komputerze przekazuje ją do programu. Producentem takich układów jest nasz Martinezo, a drugi LDT (układ HSi-88).
Gdzie należy umieścić wykrywanie pojawie się pociągu?
To oczywiście zależy od programu, który wykorzystuje informację zwrotną. Ja mogę opowiedzieć, do czego informację zwrotną można wykorzystać w powiązaniu z GbbKolejką. Może być wykorzystywana w dwóch miejscach
a) potwierdzenie przełożenia rozjazdu
Na wejściu układu informacji zwrotnej podłącza się przełączniki, które są włączane w momencie przełożenia się rozjazdu. Program po wydaniu rozjazdu przełożenia rozjazdu czeka na potwierdzenie tego faktu. Jeżeli nie dostanie potwierdzenia w określonym czasie, to zgłasza błąd (i wyłącza sygnał przełożenia rozjazdu, aby nie spalić urządzenia). Dodatkowo, jeżeli podczas przejazdu pociągu program otrzyma sygnał o przełożeniu rozjazdu, to natychmiast (awaryjnie) zatrzymuje pociąg.
Obecnie raczej nie stosuje się tego rozwiązania (jest nawet specjalny dekoder rozjazdów Lenz z wbudowana informacją zwrotną: LS100 http://www.lenz.com/manuals/accessoryde ... 100110.pdf ) ze względu na koszty i raczej poprawne przekładanie się rozjazdów :-)
b) potwierdzenie dojechania pociągu do bloku
To jest główne wykorzystanie informacji zwrotnej w Gbbkolejce. Program musi wiedzieć za wczasu, że pociąg dojechał już do bloku - miejsca gdzie program powinien zatrzymać pociąg.
Sygnał o dojechaniu pociągu powinien dotrzeć do programu na tyle wcześniej, aby program był wstanie zatrzymać pociąg przed semaforem. Trzeba tu wziąć pod uwagę następujące elementy: szybkość zwalniania pociągu (należy testować najwolniej zwalniającą lokomotywę), to że pociąg może jechać tyłem (o ile to przewidujemy), więc: długość pociągu oraz miejsce w pociągu, które jest wykrywane przez system informacji zwrotnej (inaczej jest jak jest wykrywany ostatni wagon, który jedzie pierwszy, a inaczej jak lokomotywa, która jedzie ostatnia). Z drugiej strony miejsce wykrywania obecności pociągu nie może być za daleko, bo zmniejsza to precyzję zatrzymania pociągu. A na pewno między miejscem wykrycia pociągu a miejscem zatrzymania nie może być żadnego rozjazdu.
Ponieważ najczęściej blok to miejsce przy peronie, między rozjazdami, gdzie pociągi jeżdżą w obie strony (to najlepsze założenia), to:
- kontaktrony umieszcza się po obu końcach toru, kilka centymetrów od rozjazdów
- odcinek izolowany robi się jeden na całej długości, jak najdłuższy, czyli cięcie toru robi się kilka centymetrów od rozjazdu.
c) profilowanie pociągu
W GbbKolejce potrzebne jest ustalenie z jaką prędkością jedzie lokomotywa na każdej z 28 stopni prędkości. Do tego celu potrzebne jest miejsce, w którym są dwa miejsca wykrywania lokomotywy (więcej informacji - w instrukcji obsługi).
Jeżeli używamy kontaktronów, to można wykorzystać tor przy peronie, gdzie są umieszczone dwa kontaktrony po obu końcach
Jeżeli używamy odcinków izolowanych, to najlepiej jest mieć dwa odcinki izolowane jeden po drugim. W tym celu sugeruje zrobić przy jednym z peronów nie jeden, a dwa (równej długości) odcinki izolowane.
Dodatkowe uwagi
W systemie Lenz można stan wejść układu LR101 odczytać za pomocą manipulatora. Dzięki temu można sprawdzić, czy układ działa poprawnie, ale nie sądzę, aby udało się to na co dzień wykorzystywać w ręcznym sterowaniu makietą.
